“OMURGA HASTALIKLARI” POLİKLİNİĞİ
Omurga Hastalıkları Polikliniği, Omurga Hastalıkları Rehabilitasyon Biriminin bünyesinde çalışmalarını sürdürmektedir.
“OMURGA HASTALIKLARI REHABİLİTASYON BİRİMİ”
Prof. Dr. Sina ARMAN
Doç. Dr. Ekin İlke ŞEN
Omurga Hastalıkları Rehabilitasyon Birimi’nin ilk çekirdeği 1990’da ülkemizdeki ilk Bel Okulu’nun (bel koruma eğitimi programı) Prof. Dr. Emel Özcan tarafından Anabilim Dalımızda kurulmasıyla oluşturulmuş ve Prof. Dr. Ayşegül Ketenci ile birlikte poliklinik hizmet vermeye devam etmiştir. Yapılan çalışmalar ve deneyimlerimizle, omurgaya spesifik yoğun bir egzersiz programı olan Dinamik Lomber Stabilizasyon Egzersiz Programı (Kor Stabilizasyon Egzersiz Programı-DLS), Boyun Okulu (boyun koruma eğitimi programı), multidisipliner vaka toplantıları gibi çeşitli programlar geliştirilip uygulanarak 1997’de birimimiz başlatılmıştır.
Kuruluş Amacı
• Önemli bir sağlık sorunu olan, kronikleştiğinde fonksiyonel kısıtlılık, sakatlık ve iş günü kaybına yol açarak ülke ekonomisini olumsuz etkileyen bel ve boyun ağrılı hastalara tanı koymak ve multidisipliner yaklaşımlı güncel tedavi ve rehabilitasyon yöntemlerini uygulamak,
• Akademik eğitim vermek,
• Toplumu ve çalışanları bel ağrısından korunma, bel ağrısının tekrarı ve kronikleşmesini engelleme konusunda bilgilendirerek eğitmek, böylece bu hastalıkların topluma maliyetini azaltmak,
• Tanı ve tedavi ile ilgili araştırmalar yapmaktır.
Kapsamı
• Poliklinik
• Bel Okulu
• DLSE (Dinamik Lomber-Kor Stabilizasyon Egzersizleri)
Poliklinik
Amacı bel ve boyun ağrılı hastalara tanı koymak ve tedavi planlamaktır.
Hasta özellikleri:
• Uzun süredir devam eden omurga ağrısı varlığı,
• Tanı konulmasında zorluk görülen veya tanısı konulamayan omurga ağrıları,
• Geleneksel tedavi yöntemlerine cevap vermeyen ağrılar,
• Omurgadaki operasyon sonrası ağrı, kas güçsüzlüğü, yürümede zorluk gibi problemleri olan hastalar
Değerlendirme ve izleme: Öğretim üyeleri ve asistanlardan oluşan ekip tarafından muayene ve değerlendirme formları doldurarak değerlendirilen, tartışılan hasta için gerekli tanı yöntemleri istenir, tanı konur ve tedavi planlanır. Tedavi bitiminde belirli aralıklarla hastaların takipleri yapılır.
Bel Okulu (Bel koruma eğitimi programı)
Amacı: Bel ağrısı olan hastaların; belinin anatomisini, ağrı kaynaklarını ve bel koruma yöntemlerini öğrenerek günlük yaşamda ve iş yaşamında öğrendiklerini uygulamasını sağlamak ve ağrının kronikleşmesini ve tekrarlamasını önlemektir. 1990 yılında İsveç Bel Okulu modeli örnek alınarak program başlatılmış ve deneyimlerimizle ülkemiz koşulları ve hasta özellikleri göz önünde tutularak İstanbul Tıp Fakültesi Bel Okulu geliştirilmiştir.
Hasta özellikleri: Akut dönemdeki ağrısı kontrol altına alınmış disk herniasyonu, miyofasyal ağrı sendromu, dejeneratif omurga osteoartriti, spinal kanal daralması, omurga operasyonu sonrası ağrısı devam eden hastalar programa alınır.
Kapsamı: Bel Okulunda eğitim 8-10 hastadan oluşan gruplar halinde verilmekte ve program asistan tarafından yürütülmektedir. Bel Okulu öncesinde hastalar form doldurularak değerlendirilir. Bu programda, birinci derste, belin anatomisi, biyomekanik özellikleri, beli oluşturan yapılar anlatılmakta, bel ağrılarının temel nedenleri, belirtileri ve hastanın uygulayabileceği tedaviler anlatılır. İkinci derste, günlük yaşam aktiviteleri sırasında doğru ve yanlış hareketler tek tek tartışılır, doğru vücut mekaniklerinin kullanımı ve temel egzersizler öğretilir. Üçüncü derste, ikinci derste öğrenilenlerin ve egzersizlerin uygulaması yapılır. Program bitiminde öğrenilenleri kapsayan el kitabı verilir.
Dinamik Lomber Stabilizasyon (Kor Stabilizasyon) Egzersiz Programı
Amacı: Lomber bölgede fizyolojik korseleme ile nötral pozisyonu bulduktan sonra gövde stabilizasyonunun sağlanmasıyla iyileşmeyi hızlandırmaktır. 1990’da Saal ve arkadaşları tarafından ABD’de geliştirilen ve yaygın olarak uygulanan bu program Ünitemizde 1997’de bir tez çalışması ile başlatılmıştır.
Kapsamı: Gövde ve alt ekstremite fleksibilitesi iyileştirildikten ve nötral pozisyonu bulma öğretildikten sonra 8–10 kişilik gruplara ilerleyen bir program içinde bu konuda eğitilmiş hekim tarafından uygulanan omurgaya spesifik yoğun bir egzersiz programıdır.
Hasta özellikleri: Bel ve boyun ağrısı polikliniğinde görülen; disk herniasyonlu, dejeneratif osteoartritli, spinal kanal daralması ve diğer non-spesifik bel ağrısı şikayetleri olan ve birimde değerlendiren hekimler tarafından uygun görülen hastalar programa alınır. Hastalar egzersiz programına başlamadan önce form doldurularak değerlendirilir.
Eğitim Çalışmaları
– Bel ağrısından korunma eğitimi:
• Hastaların eğitimi (Bel Okulu ve Boyun Okulu)
• Çalışanların ve öğrencilerin eğitimi
• İstanbul Tıp Fakültesi öğrencilerinin eğitimi,
• İstanbul Tıp Fakültesi hemşire ve sağlık personelinin eğitimi
– Toplum eğitimi: Yazılı basın ve televizyon ve sivil toplum örgütlerinin düzenlediği konferanslar aracılığı ile toplumun bilgilendirilmesi.
NOT: Polikliniğimiz Çarşamba günleri 13:30-16:00 saatleri arasında hizmet vermektedir. Poliklinik randevusu genel poliklinik değerlendirmesi sonrasında tarafımızca oluşturulmaktadır.